Ellen Van Puyvelde, Jean-François Tobback, Sabina De Geest, Inez Rodrigues, Paul Dendale, Johan De Sutter, Guy Van Camp

Aan het begin van een nieuw jaar is niets beters dan een fris verhaal. Het is het verhaal van Viviane Conraads en het ontstaan van de Viviane Conraads Prijs.

Viviane Conraads is in 1963 geboren in Hermalle-sous-Argenteau, een klein dorpje in de Voerstreek. Ze voltooide de kandidaturen Geneeskunde in Hasselt en studeerde af aan de Universiteit Antwerpen met grootste onderscheiding in 1988. Haar medestudenten herinneren zich nog haar brandende ambitie. Na haar opleiding cardiologie raakte ze al snel in de ban van cardiale revalidatie en hartfalen, mede dankzij de inspirerende rol van prof. Brutsaert. Vanwege haar uitzonderlijke klinische betrokkenheid en empathie werd ze onmiddellijk benoemd als staflid in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Ze startte een doctoraatsproject en behaalde in 2002 haar doctoraat: ‘Inflammation and Chronic Heart Failure. Determinants and Modulation’. Het was voor het diensthoofd, prof. C. Vrints, dan ook evident om haar aan te stellen als adjunct-diensthoofd en haar hiermee de verantwoordelijkheid over cardiale revalidatie te geven. Een van de dilemma’s in wetenschappelijk werk is dat veel basic research op dieren uitgevoerd wordt. Als grote dierenvriend was dat echter ondenkbaar voor Viviane. Zelfs een fruitvliegje mocht niet als proefdier gebruikt worden. Zelf vegetariër worden was dan ook een logische stap. Het gebrek aan proefdieren stond haar echter niet in de weg om fantastisch researchwerk te verwezenlijken met een focus op hartfalen in al zijn aspecten, zoals endotheeldisfunctie, herstelmechanismen en de modulerende werking van training. Alle patiënten werden ijverig in trainingsgroepen geïncludeerd. Onder haar gedreven leiding groeide het Laboratorium voor Cellulaire en Moleculaire Cardiologie uit tot een gerenommeerd centrum voor translationeel cardiovasculair onderzoek. Ze was daarnaast ook zeer actief betrokken bij de oprichting van de masteropleiding Verpleeg- en Vroedkunde aan de UA. Al deze taken stelden haar in de gelegenheid om veel jonge onderzoekers actief te begeleiden in het behalen van verschillende masterproeven en doctoraten. Maar zoals in het begin van haar carrière de Voerstreek te klein was, werd Antwerpen nu ook te klein. Ze speelde meer en meer een actieve rol in de Europese revalidatiescene. Door mensen van verschillende centra rond de tafel te krijgen, kan de onderzoekspopulatie uitgebreid worden en zal het onderzoek ook aan significantie winnen. Bij elk studievoorstel stelde ze de vraag: ‘Kunnen we niet samenwerken met andere centra om meer patiënten te includeren?’ Soms leidde dit tot een concreet plan, soms bleef het bij dromen. Haar wetenschappelijke prestaties waren fenomenaal te noemen. Soms had ze wel 5 presentaties te geven op één congres. Elke voordracht was authentiek, educatief, to the point, goed voorbereid. Het was dan ook niet verwonderlijk dat enkele bevriende Europese collega’s aanwezig waren op haar 50ste verjaardag en dat de Europese Vereniging voor Cardiologie een Advanced Scientist Award naar haar naam in het leven heeft geroepen.

Het is deze gedrevenheid die de initiatiefnemer van de Viviane Conraads Prijs inspireerde.

Haar leven en haar carrière stonden in het teken van ervoor gaan voor anderen: voor haar familie, vrienden en voor haar collega’s. Gaan voor haar patiënten en gaan voor aspirant-doctors in de Medische Wetenschappen die ze begeleidde. De ontplooiing van allen rond haar en de progressie van haar patiënten gaven haar het grootste geluk. Dit inspireerde haar te excelleren in haar wetenschappelijk onderzoek.

Als onderzoekernam zij initiatieven en stuwde ze collega’s vooruit. Ze vond het zo verrijkend als het lukte! Zij trok deze positieve instelling door in alle aspecten van haar leven. Laten wij ervoor gaan, dacht zij steeds. Deze gezonde gedrevenheid was zo kenmerkend voor haar en inspireerde velen die haar pad kruisten.

Deze positieve instelling is dan ook de oorsprong van de Viviane Conraads Prijs. Het welzijn van de cardiologische patiënt bevorderen is het doel van de prijs. Via een multidisciplinaire aanpak zijn er nog veel resultaten te boeken. Viviane was ervan doordrongen en ook de leden van de Prijs zijn hiervan overtuigd. De Viviane Conraads Prijs wenst jonge onderzoekers die deze aanpak nastreven te stimuleren.

De jury van de Viviane Conraads Prijs omvat vertegenwoordigers van de Vlaamse universiteiten en enkele universitaire en niet-universitaire ziekenhuizen. Voor deze eerste editie bestond de jury uit de volgende leden: prof. dr. Sabina De Geest – KU Leuven, prof. dr. Paul Dendale – UHasselt, prof. dr. Dr Johan De Sutter – UGent en AZ Maria Middelares Gent, prof. dr. Inez Rodrigues – UAntwerpen en prof. dr. Guy Van Camp, VUB en OLV-ziekenhuis Aalst.

Aangezien het om een nieuwe prijs ging, zijn deze juryleden eerst gestart met het opstellen van een algemeen reglement voor de Viviane Conraads Prijs. Dit reglement, dat 13 artikelen omvat, stelt dat de prijs om de 2 jaar toegekend wordt aan de persoon of het team met het meestbelovende innovatieve project waarbij de hartpatiënt centraal staat en een brug geslagen wordt tussen verschillende disciplines in de gezondheidszorg. Het bedrag van deze prijs werd voor de eerste editie vastgelegd op 15 000 euro, en er werd tevens een aanmoedigingsprijs van 1 000 euro voorzien. Voor deze eerste editie werd de indiendatum vastgelegd op 1 februari 2015 met een plechtige prijsuitreiking op 10 december 2015. Voor de beoordeling van de ingediende projecten werden vervolgens ook formele beoordelingscriteria door de jury vastgelegd. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar de originaliteit en kwaliteit van het ingediende project maar evenzeer naar de multidisciplinariteit, de haalbaarheid en de wetenschappelijke/ klinische omgeving waarin het werk uitgevoerd wordt.

Voor deze eerste editie werden in totaal 7 hoogkwalitatieve projecten ingediend. De initiatiefnemers wensen dan ook in de eerste plaats alle kandidaten te danken voor het indienen van hun projecten. Na grondige evaluatie en formeel overleg werd besloten de eerste Viviane Conraads Prijs toe te kennen aan het G-COACH project (Geriatric co-management for cardiology patients in the hospital) van Mieke Deschodt, KU Leuven. De aanmoedigingsprijs ging voor deze eerste editie naar het project ‘The Cardiac patient training companion, a comprehensive and patienttailored mHealth program for coronary artery disease patients’ van Ines Frederix, UHasselt.

De winnaar dit jaar is een voorbeeld van wat de initiatiefnemers wensen te belonen met deze prijs: onderzoek dat moet uitmaken of de multidisciplinaire aanpak het verschil kan maken. In deze studie wordt nagekeken of een teamgebaseerde geriatrische comanagementaanpak een impact heeft op de in-hospitaalmorbiditeit en -mortaliteit (HAD: hospital acquired disability) van de geriatrische patiënt opgenomen op de cardiale en cardiochirurgische afdelingen. Moet deze geriatrische patiënt benadert worden in dit geriatrisch teamverband of volstaat een consultatiefunctie van de dienst geriatrie op deze afdelingen waar dan eerder ‘belerende’ aanbevelingen unilateraal gegeven worden? Met een groeiende populatie van ouder wordende kleppatiënten en coronaire patiënten is dit een uitermate relevante vraag.

De initiatiefnemers van de Viviane Conraads Prijs wensten ook een aanmoedigingsprijs te geven aan een veelbelovend project van een jonge onderzoeker en dit jaar ging dat naar een onderzoek naar kostenefficiëntie en duurzaamheid bij de ondersteuning van een patiënt met een cardiale aandoening in secondaire preventie op basis van een op tablet of smartphone gebaseerde methode, dan wel in een typische cardiorehabilitatie setting.

Het overlijden van Vivi op 12 december 2013 heeft vele vrienden diep getroffen. Deze prijs is dan ook een welverdiend eerbetoon aan haar.

Het succes van deze eerste editie is de perfecte motivatie voor de initiatiefnemers om deze prijs verder te zetten. Voor de volgende editie kunt u terecht op de website www.vivianeconraadsprijs.be, waar vanaf 1 februari 2017 het geactualiseerde reglement online beschikbaar zal zijn.